Wartości życiowe – dlaczego są takie ważne?

Po co mi wartości życiowe?
Gdy po raz pierwszy usłyszałam o wyznaczaniu wartości w jakimś video na You Tube, zignorowałam temat. Bo ja to raczej taka pragmatyczna, stojąca twardo na ziemi jestem. Wydawało mi się, że wiem co jest dla mnie w życiu ważne więc nie muszę robić żadnych ćwiczeń, aby wyznaczyć konkretne wartości. A poza tym – wartości życiowe – to brzmi bardzo patetycznie jak: Bóg, honor, ojczyzna.
Przeglądając internet w poszukiwaniu materiałów do jednego ze swoich projektów, co chwilę trafiałam na artykuły o wyznaczaniu wartości i wtedy przypomniało mi się, że sama często powtarzałam pewne zdanie.
Pracowałam wtedy w jednej z korporacji w UK i wielokrotnie byłam pytana, dlaczego nie aplikuję na stanowisko team leadera. Miałam świadomość, że moje kwalifikacje i doświadczenie dają mi duże szanse na ten awans. Ja jednak z uporem maniaka powtarzałam, że nie zamierzam robić kariery w tej firmie, ponieważ nie jest to zgodne z moimi wartościami. I choć tak naprawdę nie miałam ich jeszcze nazwanych, coś w środku mi mówiło, że to jest jedyna słuszna decyzja.
Kiedy już nie pracowałam w tamtej firmie i zrobiłam sobie ćwiczenie coachingowe na wyznaczanie wartości, zrozumiałam, o co mi wtedy chodziło. Jedną z moich wartości jest rodzina. W mojej ówczesnej pracy z awansem wiązała się praca w weekendy. Lepsze stanowisko wiązało się z pracą w sobotę lub niedzielę. Ponieważ pracuję w soboty w polskiej szkole, jedyną opcją była praca w niedzielę, co skutkowałoby tym, że zupełnie nie miałabym czasu dla swojej rodziny. Teraz, kiedy to wiem, rozumiem, dlaczego tak bardzo broniłam się przed pracą w weekend. Wszyscy mamy jakieś wartości tylko nie zawsze potrafimy je nazwać.
Jedno zdanie, które zmieniło wiele
Do wyznaczenia życiowych wartości popchnęło mnie jedno zdanie: Trzeba znać swoje wartości, aby mieć pewność, że drabina, po której się wspinamy, jest oparta o właściwą ścianę.
To jedno zdanie spowodowało, że zrozumiałam, jak istotne jest to, aby wreszcie określić swoje wartości. Ich znajomość pomogła mi w wyznaczaniu celów, ułatwia asertywną komunikację, a przede wszystkim, pomaga zrozumieć siebie i swoje zachowanie w różnych życiowych sytuacjach. Łatwiej jest także zrozumieć innych ludzi, kiedy uświadomimy sobie, że kierują się w życiu innymi wartościami niż my.
W zasadnie nasze wartości są podstawą wszelkich działań. Stymulują i motywują do samorealizacji.
Po raz pierwszy ćwiczenie na wyznaczanie wartości wykonałam w piątkowy wieczór z lampką wina w ręce. Nie byłam jednak przekonana czy wykonałam je prawidłowo ( może to przez to winko 🙂 ). Dlatego też po kilku tygodniach wróciłam do ćwiczenia i zrobiłam je jeszcze raz. I szczerze mówiąc… wynik wyszedł dokładnie taki sam!
Jak znaleźć swoje wartości życiowe?
A czy Ty masz już wyznaczone swoje wartości życiowe, które kierują wszystkimi Twoimi wyborami? Jeśli nie, to zapraszam Cię teraz do wykonania ćwiczenia.
Rozwój | Skuteczność | Bezpieczeństwo | Lojalność |
Efektywność | Patriotyzm | Solidarność | Miłość |
Akceptacja | Szacunek | Radość | Piękno |
Zdrowie | Rodzina | Bogactwo | Harmonia |
Szacunek | Sprawiedliwość | Perfekcjonizm | Ryzyko |
Spokój | Wdzięczność | Wiara | Zabawa |
Prestiż | Serdeczność | Zaradność | Sumienność |
Tradycja | Wykształcenie | Relacje | Duma |
Misja | Kariera | Podziw | Odwaga |
Pokora | Życzliwość | Wytrwałość | Tolerancja |
Współpraca | Dyscyplina | Prawda | Oryginalność |
Odpowiedzialność | Pomoc innym | Energia | Rozwaga |
Spójność | Ambicja | Bliskość | Przywództwo |
Bohaterstwo | Spójność | Uczciwość | Wygoda |
Uznanie | Współczucie | Empatia | Przyjemność |
Oryginalność | Władza | Pasja | Związek |
Zrozumienie | Profesjonalizm | Perfekcja | Rozwaga |
Komfort | Motywacja | Przyjaźń | Popularność |
Powyżej znajdziesz listę kilkudziesięciu wartości. Puste pola są dla Ciebie do uzupełnienia, ponieważ całkiem możliwe, że akurat Twoje wartości nie zostały umieszczone na liście. Po prostu dopisz je. W pierwszej kolejności wykreśl 40 z nich, takich, które są dla Ciebie mniej ważne. W następnym kroku eliminuj kolejne. Dobrze się zastanów nad każdą z nich. Wykreślaj kolejno, do momentu aż zostanie 7 lub 5, takich naprawdę dla Ciebie najważniejszych. Pamiętaj, żeby to były Twoje prawdziwe wartości, a nie takie, które chciałabyś/chciałbyś mieć bo tak wypada. Być może poczujesz nawet dyskomfort, ponieważ to, czego oczekuje się od Ciebie, nie jest spójne z tym, czego Ty chcesz w życiu. Ale pamiętaj, że to jest Twoje życie i Twoje wartości.
A jakie są Twoje wartości życiowe oparte na własnym doświadczeniu?
Drugie ćwiczenie, które możesz wykonać, jest równie skuteczne i bardzo poruszające. Zastanów się i wypisz (koniecznie zapisz to) po 5 najbardziej pozytywnych i najbardziej trudnych sytuacji ze swojego życia, takich, którym towarzyszyły bardzo intensywne emocje. Teraz analizując każde z tych wydarzeń zastanów się:
- dlaczego było ono takie ważne,
- czego doświadczyłeś/doświadczyłaś,
- czego Cię to nauczyło,
- jakie wartości były wtedy realizowane lub jakie były zagrożone.
Możesz pomóc sobie wartościami nazwanymi w poprzednim ćwiczeniu. W ten sposób utworzysz pary: do czego chcesz dążyć i czego chcesz unikać. To ćwiczenie pomoże Ci znaleźć wartości, które są naprawdę Twoje, bazujące na tym, co przeżyłeś.
Zazwyczaj to jakie emocje nam towarzyszą, daje nam informację co dzieje się z naszymi wartościami. Czy w danej chwili je pielęgnujemy, czy postępuje wbrew nim lub ktoś próbuje nasze wartości podważać?
Dzięki temu, że znasz już swoje wartości życiowe, łatwiej będzie Ci wyznaczać cele, podejmować decyzje, planować. Zawsze, kiedy staniesz przed dylematem zastanów się, jaką ze swoich wartości chcesz realizować. Jeśli jakaś z dróg jest sprzeczna z Twoimi wartościami, łatwiej jest ją odrzucić i nie mieć wyrzutów sumienia. Zrezygnować z czegoś ważnego, na rzecz czegoś jeszcze ważniejszego bez poczucia straty.
Pamiętaj, że niektóre wartości zmieniają się w trakcie życia. Być może na pewnym jego etapie ważniejsze będą niezależność, prestiż, przyjemność, ryzyko. Jednak wraz ze zdobywaniem życiowych doświadczeń możesz je zamienić na przykład na spokój, rozwaga, bezpieczeństwo. To, co jest dla Ciebie bardzo istotne teraz, za kilka lat może się zmienić, ponieważ Ty też się zmieniasz, warunki się zmieniają. A co za tym idzie, masz prawo zweryfikować również swoje wartości. Niektóre z nich są niezmienne i będą Ci towarzyszyć przez całe życie.
Kiedy masz możliwość w pełni realizować swoje wartości możesz śmiało powiedzieć, że jesteś człowiekiem sukcesu. Czego Ci serdecznie życzę.